traduzione in albanese di Arben Dedja

 

Er cinto de castità

Ho letto spesso che la gente antica

pe’ conserva’ la donna casta e pura

je metteva una spece de cintura

pe’ sarva’ l’onestà senza fatica.

Qualunque amante, ner lascia’ l’amica,

je la chiudeva co’ ‘sta seratura…

Che gente scema! che caricatura!

Che marfidati, Iddio li benedica!

Oggi che semo gente più morale

‘Ste cose nun succedeno, per via

Che la femmina è onesta ar naturale.

Ma se però ce fusse ancora st’uso

come farebbe Mariettina mia

Pe’ ricordasse l’urtimo ch’ha chiuso?

 

Brezi i dlirësisë

Të parët tanë, me ç’kam lexuar shpesh,

ta kishin gruan të panjollë, të dlirë

i vinin një si brez, mesin përfshirë,

t’ia mbronin nderin pa i dalë në shesh.

Dhe çdo dashnor, tek linte një mikeshë,

veç kur me kyç ia kyçte mirë e mirë…

si derë!… Ç’karikaturë për t’u shkrirë!

Falna Zot! Kaq mosbesues të jesh!

Tani, që m’i moralshëm është njeriu,

këto marifete s’ndodhin më sepse

femra e ka namuzin vetvetiu.

Po sikur prapë, ama, ky ligj të shkonte,

Marjeta ime si t’ia bënte se,

i fundit që ia kyçi të kujtonte.

 

 

L’uguajanza

 

Fissato ne l’idea de l’uguajanza

un Gallo scrisse all’Aquila: — Compagna,

siccome te ne stai su la montagna

bisogna che abbolimo ‘sta distanza:

perchè nun è nè giusto nè civile

ch’io stia fra la monnezza d’un cortile,

ma sarebbe più commodo e più bello

de vive’ ner medesimo livello. —

L’Aquila je rispose: – Caro mio,

accetto volentieri la proposta:

volemo fa’ amicizzia? So’ disposta:

ma nun pretenne’ che m’abbassi io.

Se te senti la forza necessaria

spalanca l’ale e viettene per aria:

se nun t’abbasta l’anima de fallo

io seguito a fa’ l’Aquila e tu er Gallo.

— Che superbia che cià! Chi sarà mai!

— disse er Gallo seccato de la cosa —

Lei nun se vô abbassà’! Brutt’ambizziosa!

L’ommini, in questo qui, so’ mejo assai.

Conosco, infatti, un nobbile romano

che a casa se dà l’aria d’un sovrano:

ma se je serve la democrazzia

lassa er palazzo e corre all’osteria.

 

Barazia

Brumosur me idenë e barazisë

një Gjel i shkroi Shqiponjës: – Meqë ti,

shoqja Shqiponjë, majë malit rri

kësaj distance duhet t’i vëmë vizë:

se nuk është as e drejtë e as njerëzore

që unë të rri majë plehu në oborr,

po do ish më e bukur, m’e volitur

të rronim në nivel të barabitur. –

I shkroi Shqiponja: – I dashuri këndez,

dhe unë bashkohem me propozimin tënd:

kërkon njësoj të bëhemi? Punë me mënd:

veç mos kujto se do jem unë që zbres.

N’e ndjefsh veten të fortë, more trim,

shpalosi krahët e eja fluturim:

në mos paç zemër e për udhe ngel

unë po vazhdoj të jem Shqipe, ti ji Gjel. –

– Bah, ç’angërdufe! Si bëka kështu! –

tha Gjeli zbehur cazë në fytyrë.

– Nuk do të zbresë! Ambicioze e ndyrë!

Njerëzit, për kësi punësh, janë ku e ku.

Për shembull, njoh unë një fisnik roman

që në shtëpi të vet mbahet sovran:

por kur demokracia i duhet, more

ç’e lë pallatin e vrap në pijetore.

 

 

Er nemico.

Un Cane Lupo, ch’era stato messo

de guardia a li cancelli d’una villa,

tutta la notte stava a fa’ bubbù.

Perfino se la strada era tranquilla

e nun passava un’anima: lo stesso!

Nu’ la finiva più!

Una Cagnola d’un villino accosto

je chiese: – Ma perché sveji la gente

e dài l’allarme quanno nun c’è gnente?

Dice: – Lo faccio pe’ nun perde er posto.

Der resto, cara mia,

spesso er nemmico è l’ombra che se crea

pe’ conserva’ un’idea:

nun ce mica bisogno che ce sia

 

Armiku

Një Qen Ujk, që e kishin vënë rojë

n’kangjellat e një vile, sapo binte

nata veç kur ia niste me gam-gum.

Bile edhe kur rruga s’pipëtinte

se nuk kalonte shpirt i gjallë: njësoj!

nuk dinte tjetër punë!

E pyeti një Kone e vilës ngjitur:

– Po pse, xhanëm, e vë tellallin kot

dhe zgjon njerëzinë për hiçmosgjë? – I thotë:

– E bëj mos humbas vendin si papritur.

Le që, moj bukuroshe,

armiku shpesh është hija që krijohet

një Ide të mos rrëzohet:

t’jetë apo jo pastaj është punë boshe.

 

La giraffa e l’elefante

Cara Giraffa, — disse l’Elefante —

de bestie buffe n’ho incontrate assai:

ma co’ quer collo mai! Pari un gigante!

Quasi me fa l’effetto

ch’ogni giorno che passa

te ne cresce un pezzetto… —

La Giraffa rispose: — È naturale!

Er collo me s’allunga a mano

a mano 
aspettanno la Pace universale

ch’ho intraveduto sempre da lontano…

È l’ironia der caso e der destino! 
—

sospirò l’Elefante persuaso —

Invece, a me, me s’è allungato er naso

perché l’ho vista troppo da vicino.

 

Elefanti dhe Gjirafa

– Gjirafë e dashur, unë kam njohur plot

kafshë qesharake – Elefanti tha, –

po ti ngjan një hata! Ç’qafë, mos o Zot!

Ndonjëherë më duket se

çdo ditë që kalon

pak më të gjatë ta le… –

– Është e natyrshme të më rritet qafa

kur rri duke pritur e kërkuar

Paqen universale – u gjegj Gjirafa, –

që unë gjithnjë që larg e kam dalluar…

– Qenka ironi e fatit! – psherëtiu

kokëulur Elefanti. – Ç’rastësi!

Mua më rritet hunda se do ti

vajta e pashë nga fare afër, i ziu.

 

 

Attila

Attila, er Re più berbero e feroce,

strillava sempre: – Dove passo io

nun nasce più nemmeno un filo d’erba:

so’ er Fraggello d’Iddio!-

Ma, a l’amichi, diceva: – Devo insiste

su l’affare dell’erba perché spesso

me so’ venuti, doppo le conquiste,

troppi somari a presso

 

Atila

Atila, Mbret mizor edhe barbar,

gjithnjë gërthiste: – Ku shkel hapi im

nuk mbiu kurrë asnjë fije bar:

i Zotit jam Ndëshkim! –

Por miqve u thoshte: – Më duhet të ngulmoj

ke kjo puna e barit se shpeshherë

pas çdo pushtimi, kur kthej sytë shikoj

të më qepen pas gomerë.

 

 

Fedeltà

— Ciò avuto sei padroni in vita mia: 
—

diceva un Cane a un Micio — e giurerei

d’esse stato fedele a tutti e sei,

perfino a chi m’ha detto: Passa via!

— Per me nun c’è nessuna diferenza:

qualunque sia padrone, o bello o brutto,

bono o cattivo, l’ubbidisco in tutto

con una spece de riconoscenza…

— È una bella virtù la gratitudine:

ma, francamente, — j’arispose er Micio —

quello d’esse fedele è un sacrificio…

— Macché! — je disse er Cane —

è un’abbitudine…

 

Besnikëri

– Gjer sot në gjashtë padronë kam punuar:

– i thosh Qeni një Daci – e, për flamur,

besnik me ta kam qenë bile dhe kur

“thyej qafën!” ndonjëherë më kanë mallkuar.

Për mua s’ka as më të voglën vlerë

në është padroni i mirë apo i lig,

i bukur a shëmtirë: i bindem, pikë;

dhe për shumë gjëra ïa di për nder…

– Mirënjohja është virtyt që zbukuron

po, drejt ta themi, – u gjegj Daci me frymëzim –

besnikëria qenka vetëflijim…

– ç’ne vetëflijim! – tha Qeni – është zakon…

 

 

Li sbafatori de la gloria

Un’Aquila reale

s’era trovata, doppo una vittoria,

un fottio de pidocchi sotto l’ale.

Allora disse a Giove: – O sommo Dio!

se, come spero, passerò a la Storia,

nun ricordà chi c’era ar fianco mio…

 

Lavdia qyl

Shqiponja mbretërore

gjeti një grusht me morra mu nën ijë,

teksa nga lufta kthehej me fitore.

– O i madhi Zot! – Jovit atëhere i tha, –

n’u futsha, siç shpresoj, në Histori,

bëj të harrohen cilët kam përkrah…

 

 

Un Conijo coraggioso

— Tu sei lo specchio de la perfezzione. 
—

diceveno le bestie ar Re Leone —

In tutto quer che dichi e quer che fai

ciazzecchi sempre e nun te sbaji mai. —

Er Leone ruggì, smosse la coda

e disse: — Fra ‘sta gente che me loda

se c’è, per caso, quarche bestia amica

pronta a famme una critica, lo dica.

Me so’ scocciato ormai d’esse perfetto!

Coraggio! Su! Trovateme un difetto!

— Io te lo dico… — se n’uscì un Conijo —

ma solamente da lontano un mijo:

— forse un difetto te lo riconosco,

ma te lo strillo quanno sto ner bosco… —

E je lo disse tanto mai distante

che la voce se perse fra le piante.

 

Lepuri guximtar

– Ti Ynëzot, je vetë përsosmëria

– Luanit Mbret i thoshte kafshëria. –

Fjalët dhe veprat se ç’të paskan hije

kurrë nuk gabon, gjithnjë pikës i bie. –

Luani tundi bishtin edhe tha

me bulërimë: – Në tërë këta rob, nuk ka

xhanëm, një që lëvdata s’di: një mik

i gatshëm të më bëjë qoftë një kritikë.

U lodha me “përsosmërinë vetë”!

Hë de! O burra! Gjemëni të metë!

– Me leje! – foli Lepuri. – Këtë punë,

nga një orë larg, po deshët, e bëj unë:

ta gjeta një të metë me çel e mbyll,

por po e them më mirë thellë në pyll… –

Thirri vërtet, por nga aq larg sa zëri

pemë më pemë humbi e u tret i tëri.

 

 

Favole

Pe’ conto mio la favola più corta

è quella che se chiama Gioventù:

perché… c’era una vorta…

e adesso non c’è più.

E la più lunga? E’ quella de la Vita:

la sento raccontà da che sto ar monno,

e un giorno, forse, cascherò dar sonno

prima che sia finita…

 

Përralla…

Për hesap tim, përralla më e shkurtër

është ajo që ja thonë Rini:

sepse…na ish njëherë…

dhe s’është më tani.

Më e gjata? Përralla e Jetës: kësisoj

dëgjova ta rrëfejnë qysh kur kam lerë,

dhe një ditë, ndoshta, gjumi do më zerë

para se të mbarojë…

 

 

Questione de razza

 

Che cane buffo! E dove l’hai trovato?

Er vecchio me rispose: “È brutto assai

ma nun me lassa mai, s’è affezzionato.”

L’unica compagnia che m’è rimasta

fra tanti amichi è stò lupetto nero,

nun è de razza è vero, ma mè fedele e basta.

Io nun faccio questione de colore,

l’azzioni bone e belle vengheno su dar core,

sotto qualunque pelle.

 

Çështje race

– Ç’qen qesharak! Po nga e ke sajuar? –

Dhe plaku tha: – Më do me dhembshuri:

kurrë vetëm nuk më la, ndonëse i shëmtuar.

Nga miqtë dikur që pata, më ka mbetur

për shok veç ky zog ujku, qimezi,

që me besnikëri

më ndjek, ndonëse i gjetur.

Unë as që merrem hiç me çështje ngjyre:

veprat që të lartojnë

nga zemra, prej natyre,

nën çdo lëkurë, burojnë.

 

geo_public:

0